Słownik
Specjalistyczne terminy i ich definicje.
Administrator Zabezpieczeń
Administrator Zabezpieczeń jest to podmiot który czuwa nad interesem inwestorów będących obligatariuszami (właścicielami obligacji), który działa w imieniu własnym, ale na rzecz każdoczesnego posiadacza obligacji. Na rzecz administratora zabezpieczeń działającego na rzecz obligatariuszy ustanawiane są zabezpieczenia, np. hipoteka lub zastaw, wówczas administrator pełni rolę administratora hipoteki lub zastawu. To Administrator Zabezpieczeń jest wpisywany zawsze w rejestrze hipotek albo rejestrze zastawu jako podmiot uprawniony z hipoteki lub zastawu i działający w imieniu Obligatariuszy. Administrator Zabezpieczeń jest zarówno uprawniony i zobowiązany do działania w najlepiej pojętym interesie inwestorów, aby w przypadku ewentualnego procesu egzekucji wynikającego z naruszenia przez emitenta warunków emisji obligacji odzyskać zainwestowane przez obligatariuszy środki. Administrator nie jest właścicielem zabezpieczenia ale działa jako pełnomocnik obligatariuszy w zakresie zabezpieczeń i emitenta egzekucji z tych zabezpieczeń. Zgodnie z wymogami Finantsinspektsioon dla wszystkich emisji obligacji na platformie MyInvests, rolę Administratora Zabezpieczeń pełni spółka MyInvests Advisors Sp. z o.o. będącą w całości własnością spółki MyInvests Europe OU.
Akcja
Papier wartościowy dający prawo jej posiadaczowi do udziału w części majątku (współwłasności) spółki akcyjnej, która je wyemitowała.
Akcjonariusz
Współwłaściciel spółki akcyjnej, czyli osoba posiadająca akcje spółki.
Aktywa
Kontrolowany przez jednostkę majątek o określonej wartości, powstały w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości przypływ korzyści majątkowych.
Arkusz Kluczowych Informacji Inwestycyjnych (AKI)
Oznacza arkusz przekazywany potencjalnym inwestorom, zawierający wszystkie informacje, na podstawie których inwestor może podjąć decyzję inwestycyjną odnośnie projektu crowdfundingowego, który został uregulowany w Rozporządzeniu crowdfundingowym.
Bessa
Sytuacja na rynku charakteryzująca się gwałtownym, długotrwałym spadkiem cen. Towarzyszy jej powszechny pesymizm i przewidywania dalszych spadków.
Biznesplan
Narzędzie do planowania inwestycji i oceny czy jest opłacalna. Sporządzany jest na potrzeby wewnętrzne firmy, ale może służyć także jako element komunikacji zewnętrznej firmy - m.in. sporządzany jest dla banków, inwestorów.
Blockchain
Zdecentralizowana i rozproszona baza danych stanowiąca podstawę cyfrowych aktywów m.in. kryptowaluty B. Służy do przesyłania i przechowywania informacji o transakcjach wykonanych z użyciem danego cyfrowego instrumentu finansowego. Informacje zawarte w sieci blockchain są dostępne dla wszystkich użytkowników tej sieci co zapewnia bezpieczeństwo i integralność systemu.
Blue Chip
Pojęcie określające bardzo duże spółki giełdowe, których to kurs akcji ulega jedynie małym zmianom. Co oznacza, że inwestowanie w te spółki jest bardzo mało ryzykowne (mała potencjalna strata i zysk). Spółki te charakteryzują się również bardzo dobrą kapitalizacją, co tym bardziej zachęca inwestorów do lokowania pieniędzy w te spółki.
Business Angels
Prywatni inwestorzy, którzy inwestują swój kapitał w przedsięwzięcia na początkowych etapach rozwoju lub gdy firma ma potencjał na zwiększenie skalowania (zwiększenia ilości wykonywanych usług). Kapitał ten nie wchodzi do przedsiębiorstwa jako pożyczka, lecz firma pozyskuje go w zamian za swoje udziały.
CAPEX
ang. Capital expenditures, CAPEXEuropejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych, którego celem jest nadzór nad ubezpieczeniami i pracowniczymi programami emerytalnymi w UE. Celem urzędu jest wspieranie stabilności finansowej i zaufania na rynku ubezpieczeń i emerytur. EIOPA jest niezależnym organem doradczym Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej. EIOPA jest niezależnym organem doradczym Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej.
Catalyst
to rynek obligacji wyodrębniony przez Giełdę Papierów Wartościowych. Rozróżnia się rynek główny Catalyst i rynek alternatywnego systemu obrotu Catalyst.
Cena emisyjna akcji
Cena, po której spółka akcyjna zbywa akcje akcjonariuszom w obrocie pierwotnym (IPO). Cena emisyjna nie może być niższa od ceny nominalnej akcji, może być natomiast wyższa lub równa.
Crowdfunding
Finansowanie społecznościowe, rodzaj gromadzenia i alokacji kapitału przekazywanego na rzecz rozwoju określonego przedsięwzięcia w zamian za określone świadczenie zwrotne, który angażuje szerokie grono kapitałodawców, finansowanie te jest dostarczane przez szeroką społeczność wirtualną, która chce wesprzeć kreatywnego pomysłodawcę, charakteryzuje się wykorzystaniem technologii teleinformatycznych oraz niższą barierą wejścia i lepszymi warunkami transakcyjnymi, niż ogólnodostępne na rynku. Zgromadzone w ten sposób środki mogą wynieść od kilkuset do nawet kilku milionów złotych.
Crowdfunding lendingowy
Forma crowdfundingu polegająca na finansowaniu społecznościowym opartym na pożyczkach. Może obejmować również indywidualne zarządzanie portfelem pożyczek.
Crowdfunding udziałowy
crowd investingRodzaj finansowania społecznościowego, w którym w zamian za wpłacone pieniądze osoba otrzymuje udziały w przedsiębiorstwie, które potrzebuje finansowania.
Debiut giełdowy
Pierwsze notowanie akcji spółki lub praw do akcji spółki na giełdzie.
Due dilligence
Kompleksowe badanie kondycji przedsiębiorstwa, które z reguły zlecane jest przez zewnętrznego inwestora, zainteresowanego kupnem danego podmiotu. Chce on sprawdzić, czy oferta jest rzeczywiście korzystna. Kontrola obejmuje całe przedsiębiorstwo, dając całościowy obraz firmy. Wykonują ją zewnętrzni specjaliści w tym osoby odpowiedzialne za wycenę jak i prawnicy.
Dywidenda
Dochód dla posiadacza majątku spółki wypłacony przez spółkę z wypracowanego przez nią zysku. O tym czy dywidenda zostanie wypłacona jak i również o jej terminie i wysokości wypłaty decyduje odpowiedni organ w spółce np. w akcyjnej jest to walne zgromadzenie akcjonariuszy.
EBA
Europejski Urząd Nadzoru Bankowego jest niezależnym organem UE, który ma za zadanie zapewnić skuteczną i spójną regulację ostrożnościową i nadzór w całym europejskim sektorze bankowym. Do ogólnych celów działalności Urzędu należą utrzymanie stabilności finansowej w Unii oraz zapewnienie integralności, efektywności i prawidłowego funkcjonowania sektora bankowego.
EBIT
Zysk operacyjny, który powstaje przez odjęcie od przychodów ze sprzedaży kosztów operacyjnych stałych i zmiennych.
EBITDA
Zysk operacyjny przed odliczeniem odsetek od oprocentowanych zobowiązań, podatków oraz amortyzacji. Odzwierciedla wynik z szeroko pojętej działalności operacyjnej przedsiębiorstwa.
EIOPA
Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych, którego celem jest nadzór nad ubezpieczeniami i pracowniczymi programami emerytalnymi w UE. Celem urzędu jest wspieranie stabilności finansowej i zaufania na rynku ubezpieczeń i emerytur. EIOPA jest niezależnym organem doradczym Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej. EIOPA jest niezależnym organem doradczym Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej.
ERRS
Europejska Rada ds. Ryzyka Systemowego. ERRS odpowiada za nadzór makroostrożnościowy nad systemem finansowym UE oraz działania zapobiegawczo-łagodzące związane z ryzykiem systemowym. Zakres jej kompetencji jest więc szeroki – obejmuje banki, firmy ubezpieczeniowe, firmy zarządzające aktywami, parabanki, firmy zaliczane do infrastruktur rynku finansowego oraz inne instytucje i rynki finansowe. W ramach wypełniania swojego mandatu makroostrożnościowego ERRS monitoruje i ocenia ryzyka systemowe, a w razie potrzeby wydaje ostrzeżenia i zalecenia.
ESMA
Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych. Urząd wypełnia trzy zadania: 1. Ochrona inwestorów – zagwarantowanie lepszego zaspokojenia potrzeb konsumentów na rynku usług finansowych i poszerzenie ich praw jako inwestorów, a także wypełniania przez nich zobowiązań, jakie na nich spoczywają. 2. Niezakłócone funkcjonowanie rynków – propagowanie uczciwości, przejrzystości, sprawności i właściwego funkcjonowania rynków finansowych oraz wspieranie solidnej infrastruktury rynkowej. 3. Stabilność finansowa – wzmacnianie systemu finansowego w celu uodpornienia go na wstrząsy i skutki rozprzestrzeniania się nierównowagi finansowej oraz wspieranie wzrostu gospodarczego. Urząd odpowiada również za koordynowanie działań podejmowanych przez organy nadzoru papierów wartościowych i wprowadzanie środków nadzwyczajnych w przypadku sytuacji kryzysowej.
ESNF
Pojęciem Europejskiego Systemu Nadzoru Finansowego określa się sieć współpracy obejmującą trzy Europejskie Urzędy Nadzoru, Europejską Radę ds. Ryzyka Systemowego oraz krajowe organy nadzorcze. Głównym zadaniem tego systemu jest zapewnianie spójnego i skutecznego nadzoru finansowego w całej Unii Europejskiej. ESNF obejmuje trzy organy nadzoru: Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA), Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EBA) i Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych (EIOPA). Do systemu należą ponadto Europejska Rada ds. Ryzyka Systemowego (ERRS) oraz Wspólny Komitet Europejskich Urzędów Nadzoru, a także krajowe organy nadzoru.
Finantsinspektsioon
(Estoński organ nadzoru finansowego) jest organem nadzoru finansowego i organem ds. rozwiązywania kryzysów, posiadającym autonomiczne obowiązki i dysponujący budżetem, który działa w imieniu państwa Estonii i jest niezależny w podejmowaniu decyzji. Finantsinspektsioon sprawuje nadzór państwowy nad bankami, zakładami ubezpieczeń, pośrednikami ubezpieczeniowymi, firmami inwestycyjnymi, zarządzającymi funduszami, funduszami inwestycyjnymi i emerytalnymi, instytucjami płatniczymi, instytucjami pieniądza elektronicznego, kredytodawcami i pośrednikami kredytowymi oraz rynkiem papierów wartościowych, które działają na podstawie zezwoleń udzielonych przez Finanseinspektsioon.
Hipoteka
Ograniczone prawo rzeczowe, które daje wierzycielowi zabezpieczenie na nieruchomości na wypadek niespłacenia przez kredytobiorcę zobowiązania.
Hossa
Termin giełdowy oznaczający długotrwały wzrost kursu giełdowego papierów wartościowych lub cen towarów notowanych na giełdzie.
Inwestor indywidualny
Osoba fizyczna, która inwestuje środki w celu osiągnięcia zysku. Inwestorzy indywidualni w przeciwieństwie do inwestorów instytucjonalnych inwestują swój własny, prywatny kapitał.
Inwestor instytucjonalny
Podmiot gospodarczy zajmujący się zawodowo działalnością inwestycyjną, który powołano w celu dokonywania inwestycji kapitałowych w innych podmiotach gospodarczych.
Inwestor strategiczny
Podmiot rynku kapitałowego, który na mocy prawa przejmuje większościowy udział w danym przedsiębiorstwie, dążąc do jednoczesnego przejęcia kontroli nad jego działalnością bieżącą i inwestycyjną.
Inwestycja
Odroczenie bieżącej konsumpcji w czasie na poczet przyszłych przewidywanych zysków.
IPO
Pozyskiwanie kapitału na dalszy rozwój spółki poprzez ofertę publiczną akcji. Jest to domena spółek dojrzałych, które osiągnęły wystarczającą wielkość pozwalającą na dalszy rozwój pod szyldem spółki publicznej. Podstawową przesłanką przeprowadzenia IPO jest wzrost potencjału podmiotu przez pozyskanie finansowania giełdowego.
Kapitał własny
Suma środków gospodarczych, która została wniesiona do spółki przez udziałowców, wspólników, akcjonariuszy (fundusze powierzone) oraz środków, które zostały wytworzone przez przedsiębiorstwo podczas prowadzenia działalności (fundusze samofinansowania). Kapitał własny przedsiębiorstwa to aktywa firmy pomniejszone o zobowiązania. Do kapitału własnego w przedsiębiorstwach możemy zaliczyć przede wszystkim: kapitał podstawowy, kapitał zapasowy, kapitał rezerwowy, kapitał z aktualizacji wyceny, niepodzielony zysk lub niepokrytą stratę z roku obrotowego i lat ubiegłych, zysk (strata) netto za bieżący rok obrotowy.
Kapitał zakładowy
Majątek, jaki wnoszą wspólnicy, tworzący daną spółkę. Mogą składać się na niego pieniądze i inne wartości — nieruchomości czy wierzytelności. Jego wysokość będzie inna w przypadku różnych form działalności. Odmiennie wygląda też kwestia terminów, w których cały kapitał musi zostać wniesiony.
Kapitalizacja spółki
Wielkość określana jako wartość rynkowa spółki lub giełdowa kapitalizacja, obliczana jako iloczyn liczby akcji danej spółki pomnożony przez kurs akcji na danej sesji. Suma wartości kapitalizacji giełdowych wszystkich spółek stanowi kapitalizację giełdy.
Komisja Nadzoru Finansowego
Polski organ nadzoru finansowego sprawujący nadzór między innymi nad spółkami publicznymi, działalnością platform crowdfundingowych i firm inwestycyjnych oraz ofertami publicznymi akcji lub obligacji.
Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych
Podmiot odpowiedzialny za działanie i nadzór nad systemem rejestracji papierów wartościowych oraz systemem rozliczeń transakcji instrumentami finansowymi w Polsce.
Nasdaq Baltic
Grupa giełd znajdujących się w krajach bałtyckich: na Litwie, Łotwie i w Estonii. Składa się z trzech różnych giełd: Nasdaq Tallinn, Nasdaq Riga, Nasdaq Vilnius. Nasdaq Baltic zapewnia inwestorom możliwość handlu akcjami, obligacjami i innymi instrumentami finansowymi notowanymi na tych giełdach. Giełdy Nasdaq Baltic odgrywają ważną rolę w rozwoju rynków finansowych na Bałtyku i umożliwiają lokalnym i zagranicznym inwestorom uczestniczenie w tych rynkach.
Nasdaq CSD
Centralny Depozyt Papierów Wartościowych obsługujący klientów lokalnych i europejskich, zapewniający dostęp do rynków: estońskiego, islandzkiego, łotewskiego i litewskiego.
New Connect
NewConnect to zorganizowany rynek akcji prowadzony przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie poza rynkiem regulowanym w formule alternatywnego systemu obrotu. Charakteryzuje się mniejszymi wymogami ciążącymi na emitentach niż rynek główny. Catalyst też jest Catalyst to rynek obligacji wyodrębniony przez Giełdę Papierów Wartościowych. Rozróżnia się rynek główny Catalyst i rynek alternatywnego systemu obrotu Catalyst.
Obligacje
Dłużny papier wartościowy, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia, m.in. wykupu i wypłaty oprocentowania.
OPEX
Wydatki bieżące na wszelkiego rodzaju koszty podstawowej działalności, jakie musi ponieść właściciel działalności gospodarczej na bieżące funkcjonowanie spółki.
Private equity
Średnio lub długoterminowe finansowanie firm prywatnych, które nie są notowane na giełdzie, uzyskane w zamian za udziały. Poza wkładem finansowym beneficjent może otrzymać od inwestora wsparcie w zakresie zarządzania np. doradztwo prawne, podatkowe, organizacyjne. Private Equity to nie tylko inwestycje kapitałowe, czyli finansowanie firmy poprzez zakup udziałów czy akcji spółki kapitałowej. Zalicza się do nich także finansowanie przedsiębiorstw w innych formach. Przykładowo, mogą to być pożyczki, obligacje, obligacje zamienne na akcje czy finansowanie mezzanine.
Relacje inwestorskie
Wzajemnie korzystny proces dwustronnej komunikacji spółki z inwestorami i ich środowiskiem opiniotwórczym. Główne cele tej działalności to informowanie inwestorów o działalności spółki, budowanie zaufania, obniżenie kosztu kapitału i osiągnięcie pełnej wyceny spółki.
Rozporządzenie crowdfundingowe
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1503 to rozporządzenie w sprawie europejskich dostawców usług finansowania społecznościowego, aby umożliwić międzynarodowe funkcjonowanie crowdfundingu na terenie Europy. Rozporządzenia ECSP ma na celu przede wszystkim ułatwienie międzynarodowego świadczenia usług crowdfundingowych, a co za tym idzie – ułatwienie dostępu do kapitału dla podmiotów ubiegających się o finansowanie, przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiego standardu ochrony inwestorów i stabilności rynku.
Rozporządzenie MAR
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 596/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 roku w sprawie nadużyć na rynku, które reguluje kwestie w zakresie postępowania z informacjami poufnymi, powierza samym emitentom kwalifikowanie jaka informacja jest poufna, reguluje kwestie dostępu i wykorzystania informacji poufnych (tzw. Insider Trading) oraz upublicznia informacji o działaniach akcjonariuszy.
Tokenizacja
Forma zamiany konkretnej wartości na wartość cyfrową. W wyniku tokenizacji wykorzystuje się technologię blockchain, która m.in. zapewnia bezpieczeństwo transakcji. Dzięki tokenizacji można na przykład handlować cyfrowymi aktywami.
Tpay
jest polską firmą świadczącą usługi płatności online. Jest to platforma płatności online, która umożliwia transakcje finansowe przez Internet. Tpay oferuje różne rozwiązania, w tym bramkę płatności online, dzięki której firmy mogą przyjmować płatności za produkty lub usługi online.
Venture capital
Jest specyficzną formą finansowania rozwoju firm. Ma charakter własnościowy i jest realizowany w przedsiębiorstwie poprzez objęcie emisji akcji lub udziałów. Oznacza to, że inwestor staje się współwłaścicielem spółki, której udziela wsparcia. Najczęściej pod tym pojęciem wiążemy fundusz aktywnie inwestujący w start-upy (młode firmy, prowadzone przez przedsiębiorców, o wysokim potencjale, które zazwyczaj bazują na technologicznych innowacjach).
Zastaw rejestrowy
Jest rzeczowym prawem ograniczonym, którego celem jest zabezpieczenie wierzytelności na rzeczach ruchomych i zbywalnych prawach majątkowych.
Zysk brutto
Różnica między przychodami netto ze sprzedaży a kosztami sprzedanych produktów. Są to koszty zmienne ponoszone za każdym razem przy produkcji. Zysk brutto pokazuje wkład każdej sprzedanej jednostki produktu w wynik finansowy przedsiębiorstwa.
Zysk netto
Marża ze sprzedaży plus rabaty po odliczeniu kosztów działalności i podatków. Jest rzeczywistym miernikiem opłacalności. Zysk netto to nadwyżka, która pozostaje po odjęciu wszystkich kosztów. Różnica między przychodem ze sprzedaży a kosztem całkowitym.